Smykałka do chemii
„Maria Skłodowska – Curie jest prawdziwym idolem” – uznali uczestnicy zajęć zorganizowanych w naszej bibliotece z okazji 150. rocznicy urodzin noblistki.Dzieci podczas spotkania „Bądź jak Maria!” w Pracowni Smykałka zdobyły wiedzę o sukcesach Marii Skłodowskiej-Curie, przeprowadziły eksperymenty chemiczne („znikający atrament”, badanie gęstości przedmiotów), zapoznały się z Tablicą Mendelejewa, budową atomu oraz z pierwiastkami odkrytymi przez Marię Skłodowską – Curie, dowiedziały się o promieniowaniu, wzięły pod lupę Misia Jacusia, by sprawdzić, czy można zobaczyć atom. Dzieci uczestniczyły także w ceremonii wręczenia nagród Nobla. Zajęcia odbyły się w przyjemnej atmosferze zabawy w naukowca. Inspiracją do działań w Smykałce była książka „Idol: Maria Skłodowska-Curie”.
Idolka Midicentrum!
Tymczasem w Midicentrum nieszablonowo wspominaliśmy najsławniejszą polską badaczkę – Marię Skłodowską-Curie. Klasa III „e” ze Szkoły Podstawowej nr 10 w Suwałkach, w liczbie 19 młodych naukowców, brała udział w wybuchowych zajęciach. Tego dnia Midicentrum zamieniło się w laboratorium. Pojawiły się przedmioty ze świata nauki oraz związane z postacią Marii Skłodowskiej-Curie. Zmienił się wystrój sali, a my rozmawialiśmy na tematy związane z laboratorium chemicznym i fizycznym, pojęciem naukowca, zagadnieniami fizyki i chemii oraz reakcjami chemicznymi.
Znikający atrament
Dzieci same przeprowadziły doświadczenie ze znikającym atramentem. Przy pomocy soku z cytryny i patyczków higienicznych pisały i rysowały na białych kartkach papieru. Na kartkach nie było nic widać i eksperyment „porzuciliśmy” aż do końca zajęć. W tym czasie prace schły i czekały na niespodziankę…
W czym mieszała Maria?
Po pierwszym doświadczeniu dzieci zapoznały się z wyposażeniem laboratorium oraz zastosowaniem poszczególnych narzędzi. Dzieci poznały m.in.: kolby płaskodenne, kolby miarowe, probówki, pipety, statywy, zlewki, cylindry miarowe, odczynniki chemiczne itp.
Kto szuka, ten odkrywa (zespołowo!)
Na obszarze całej sali ukrytych było 18 obrazków związanych z przedmiotami i hasłami z zakresu nauk przyrodniczych oraz dotyczących życia i pracy Marii Skłodowskiej-Curie. Dzieci miały w parach odszukać te obrazki i przerysować je na specjalnie przygotowane karty. Rozpoczęło się odkrywanie najdalszych zakamarków Midicentrum w poszukiwaniu wiedzy, ale w tej zabawie docenialiśmy nie tylko prędkość. Dużo ważniejsza była współpraca między zespołami badawczymi, żebyśmy z podobnym zasobem wiedzy przeszli do kolejnego etapu.
Pro-mie-nio-twór-czość
Ten trudny wyraz okazał się rozwiązaniem w badaniach. Pufy z numerami i znakami z obrazkowej zagadki utworzyły zwycięzkie hasło. To samo, które przyniosło sławę Marii, a ludzkości wiedzę potrzebną dziś np. do zwalczania raka – promieniotwórczość.
Dzieci odczytały też wspólnie krótki tekst przygotowany na podstawie książki „Idol. Maria Skłodowska-Curie o życiu naszej Bohaterki i jej dokonaniach”. Na podstawie lektury rozwiązały krzyżówkę, której hasłem były dwa pierwiastki odkryte przez Marię Skłodowską-Curie: polon i rad.
Gazy, balony i jedno bum!
Ostatnim punktem zajęć był specjalny pokaz chemiczny – dzieci miały okazję zobaczyć, jak przy pomocy sody oczyszczonej i octu powtaje w kolbie dwutlenek węgla, który przy okazji pompuje balon. Podziwiały, jak „wbrew grawitacji” woda w kolbie unosi się do góry – czyli podnoszenie wody przy wytworzeniu podciśnienia. Najciekawszym punktem pokazu, na który dzieci czekały z niecierpliwością, było wytworzenie wodoru w kolbie. Balon, który w wyniku reakcji chemicznej został napełniony lekkim wodorem unosił się się w powietrzu. Łatwopalność i wybuchowość tego gazu zaprezentowane przez instruktora bedą najbardziej wybuchowym wspomnieniem z naszego laboratorium. Ognista kula powstała po zapaleniu wodoru była też okazją do rozmowy o bezpieczeństwie w pracy naukowca.
Pipeta na drogę i niespodzianka
Na koniec wróciliśmy do „cytrynowych obrazków”. Dzieci zobaczyły, jak pod wpływem temperatury gorącego żelazka ich rysunki z początku zajęć nabierają barw. Czekały je też inne niespodzianki. Wszystkie otrzymały w prezencie plastikowe pipetki – zachętę do wykonywania doświadczeń. A jako zadanie domowe, do zabawy z rodzicami, obrazkowe „10 różnic” w laboratorium Marii Skłodowskiej-Curie.
Kto wie, może Midicentrum odwiedziły właśnie przyszłe noblistki?
Zajęcia w Pracowni Smykałka i w Midicentrum odbyły się w ramach konkursu dla bibliotek „Eksperymentuj, odkrywaj, działaj. Bądź jak Maria!” współorganizowanego przez Fundację Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego oraz Wydawnictwo Widnokrąg.
